Bạn sẽ nhận ra rằng giây phút bạn lưu ý đến sự yên lặng ở chung quanh, bạn không hề suy nghĩ. Những tinh hoa ấy vốn đang có mặt ở trong bạn. Bạn có đang đối xư với phút giây này như thể nó là một chướng ngiạ mà mình cần phải vượt qua? Bạn có đang cảm thấy mình có một phút giây khác trong tương lai quan trọng hơn mà bạn cần phải đạt tới?
Hãy chấp nhận một cách sâu sắc tất cả mọi khía cạnh của kinh nghiệm mà bạn không có sự chủ động này, cảm xúc của bạn cũng như cảm giác đau đớn, khó chịu mà người hấp hối đang trải qua. Ai hỏi thì bạn chỉ cần trả lời “Vâng, chúng tôi đã ly hôn với nhau được mấy năm rồi” hoặc“Tôi và nhà tôi đã không còn chung sống với nhau”. Vì không thể trốn tránh được Phút Giây Hiện Tại, tại sao chúng ta không chào đón phút giây này, và làm thân với nó?
Bạn hoàn toàn có mặt, nhưng trí năng ở trong bạn không còn diễn dịch, phê phán hay dán nhãn hiệu lên giây phút này. Điều cần thiết là làm sao để mang sự trong lắng vào trong những quan hệ thân mật của bạn. Trong đời sống hằng ngày, bạn có thể thực tập để nhận thức chính mình như là một trường nhận thức trong đó toàn thể những tình huống trong đời sống của bạn được phơi bày?
Cái gì ở trong bạn nhận thức được điều này? Cái gì ở trong bạn nhận thức được sự phôi pha của những biểu hiện hình hài và tâm lý này của bạn? Đó chính là Bạn. Tôi là không gian trong đó mọi thứ đưỡc xảy ra. Ngược lại, thực tại là một toàn thể thống nhất, trong đó tất cả mọi thứ được đan quyện vào nhau, không có một cái gì có thể tồn tại độc lập, riêng lẻ.
Nhưng khi bạn khổ sầu vì cảm thấy giá trị về chính mình bị tổn thương lúc bạn bị mất chiếc xe, mất nhà, mất tiền bạc, hay ý nghĩ “mình mất đi người vợ hay chồng của mình” cũng đủ làm bạn sầu khổ…thì có lẽ bạn đã trở nên vướng mắc hay đã xem những đồ vật hay những người này là một vật gì thuộc về sở hữu của bạn, hoặc bạn xem họ như là một phương tiện cho bạn đạt được một điều gì đó. Một cái gì đó như là tinh tuý, linh hồn của vật ấy sẽ truyền sang bạn. Bằng cách thực tập đối diện với cái Chết mỗi ngày, bạn sẽ mở lòng mình ra với sự Sống.
Qua “bạn”, cái Tâm vô hình tướng (42) đã tự ý thức được chính nó. Chính tâm thức đó hành động, hướng dẫn, và làm những công việc cần làm. (56) Tâm thức đồng nhất: Đó là phút igây khi trong ta không có sự phản biệt ta với người.
Họ đầu còn được gọi là “tín đồ” nữa nếu trên cõi đời không còn những kẻ được họ gọi là “bất tín” – không tin vào những điều mà họ tôn thờ? Than phiền và phản kháng là hai thói quen cư xử khá phố biến của trí năng (27), qua đó, tự ngã ở trong bạn được củng cố. Nhưng nghệ thuật lắng nghe là một khả năng rất hiếm hoi.
Là lúc bạn đang không muốn có mặt ở nơi này. (50) Cái Tôi riêng rẽ: Tức là tự ngã sai lầm ở trong chúng ta. Vì thái độ đó làm cho bạn và những người chung quyanh bạn khổ sở.
Chương này chứa đựng tất cả tinh hoa của cả cuốn sách, và đây có thể là điều duy nhất mà một số độc giả nào đó cần đến. Đó là sự chuyển hướng từ trạng thái tự đồng hoá mình với hình tướng – ý tưởng hay cảm xúc của mình – sang trạng thái an nhiên tự tại và nhận thức rằng mình chính là tâm thức khoáng đạt, mình chính là Tâm khi không còn bị vướng mắc bởi một hình tướng nào. Bạn sẽ trở nên vướng mắc (65) khi nào bạn sử dụng những thứ này để làm tăng thêm giá trị của bạn đối với chính mình hay với người khác, hay những quan tâm của bạn về những điều đó chiếm hữu hoàn toàn cuộc đời của bạn.
(8) Những biểu hiện tạm bợ của hình tướng liên hệ đến bạn: Ví dụ cơ thể, tuổi tác, cảm xúc, ý nghĩ, hành động, nghề nghiệp, tài sản…mà ta thường lầm tưởng là bản chất của mình. Không có bình thường hơn chuyện bạn muốn trốn tránh khổ đau. Chính tâm thức đó hành động, hướng dẫn, và làm những công việc cần làm.